Ενδυναμώνοντας τη φωνή των νέων για να γίνουν φορείς θετικής αλλαγής στην πόλη τους
Μέσα στο πλαίσιο ενίσχυσης της συμμετοχικότητας των νέων στη δημοκρατική ζωή, που κατοχυρώθηκε με την Εθνική Στρατηγική για τη Νεολαία 2017-2022 (ΕΣΝ), έχει δημιουργηθεί το καινοτόμο πρόγραμμα Young Cities-Νεανικές πόλεις. Το πρόγραμμα αποτελεί μια άκρως συμμετοχική πρωτοβουλία που θέτει στο επίκεντρό της την ενδυνάμωση και δημιουργική εμπλοκή των νέων στην αντιμετώπιση προκλήσεων στην τοπική τους κοινότητα.
Στόχοι – Μεθοδολογία
Σκοπός του Προγράμματος είναι η δημιουργία «Νεανικών» πόλεων, μέσα από την ανάπτυξη και υλοποίηση προτάσεων με πολλαπλασιαστικό αντίκτυπο, που προσβλέπουν στη βελτιοποίηση του κοινωνικού πλαισίου για τους ίδιους τους νέους αλλά και τους δημότες-συμπολίτες τους. Επιμέρους στόχος του έργου είναι η καλλιέργεια σύγχρονων δεξιοτήτων στους νέους αλλά και η προαγωγή της κουλτούρας της ενεργού πολιτότητας. Η διασφάλιση της συμμετοχής των νέων σε εκτενείς διαβουλεύσεις για διαμόρφωση πολιτικών που αντικατοπτρίζουν τις ανάγκες και τις απόψεις τους είναι θεμελιώδης στόχος του προγράμματος και κατ’επέκταση της ΕΣΝ.
Η μεθοδολογία που χρησιμοποιείται για την υλοποίηση του προγράμματος ονομάζεται «Think and Do Tank», με κύριο χαρακτηριστικό τη δημιουργία Ομάδων Σκέψης. Οι ομάδες αποτελούνται από νέους κοινοτήτων της Κύπρου, οι οποίοι υπό την επίβλεψη έμπειρων καθοδηγητών, καλούνται να ανταλλάξουν ιδέες και προβληματισμούς, να προτείνουν συγκεκριμένες λύσεις σε προβλήματα και να δημιουργήσουν συνέργειες για κοινή ανάληψη δράσεων εντός της κοινότητάς τους. Μέσω των τοπικών αυτών διαβουλεύσεων, οι νέοι έχουν επίσης την ευκαιρία να διαμορφώσουν δράσεις για υλοποίηση των ιδεών τους με τη βοήθεια τοπικών φορέων και άλλων ενδιαφερόμενων δρώντων.
Την ίδια στιγμή, το πρόγραμμα προσβλέπει στην παροχή κατάλληλης εκπαίδευσης σε θέματα ηγεσίας, κριτικής σκέψης και ανάπτυξης δεξιοτήτων διαπραγμάτευσης, υπό την καθοδήγηση έμπειρων εκπαιδευτών και εμψυχωτών νεολαίας.
Υπεύθυνοι φορείς
Στο πρόγραμμα συμμετέχουν νέοι 14-35 χρονών από τρεις συνολικά Δήμους που δραστηριοποιούνται σε συμμετοχικές δομές, όπως Δημοτικά και Κοινοτικά Συμβούλια Νεολαίας. Υπεύθυνοι φορείς του προγράμματος είναι ο Οργανισμός Νεολαίας Κύπρου και η Εθνική Αρχή Στοιχημάτων σε συνεργασία με τους εκάστοτε εμπλεκόμενους δήμους ή κοινότητες.
1η φάση του Young Cities: Δήμοι Αθηένου, Αγλαντζιάς, Δερύνειας
Το πιλοτικό στάδιο του προγράμματος ξεκίνησε το Σεπτέμβριο του 2020 στους δήμους Αθηένου, Αγλαντζιάς και Δερύνειας. Στη διάρκεια εφαρμογής του προγράμματος, οι νέοι είχαν την ευκαιρία να παρέμβουν στο κοινωνικό σύνολο των δήμων τους, μετέχοντας ενεργά σε εκπαιδευτικά εργαστήρια και συζητήσεις διάρκειας δέκα εβδομάδων. Στους τρεις δήμους συμμετείχαν συνολικά 63 άτομα (37 γυναίκες και 26 άντρες) οι οποίοι κλήθηκαν να οραματιστούν την κοινότητα στην οποία θα ήθελαν να ζουν και παράλληλα να προτείνουν δράσεις για την αναβάθμισή της.
Με το πέρας των διαβουλεύσεων, η κάθε ομάδα δημιούργησε σχέδιο δράσης με εισηγήσεις και προτάσεις για βελτίωση της παρουσίας των νέων στα κοινά, για δημιουργία ή αναβάθμιση των υποδομών συμμετοχικής δράσης και ενίσχυση της συμμετοχής των νέων στο σχεδιασμό και εφαρμογή τοπικών δράσεων. Ενδεικτικά, στον Δήμο Δερύνειας, οι νέοι εισηγήθηκαν τη δημιουργία Πολυχώρου Νεολαίας, στον Δήμο Αθηένου προτάθηκε η αναβάθμιση του Πολύκεντρου Νεολαίας με υλικοτεχνική υποδομή και εξοπλισμό, ενώ στον Δήμο Αγλαντζιάς υποβλήθηκε εισήγηση για καλλιτεχνική ανάπτυξη στις γειτονιές του Δήμου.
Την υλοποίηση του προγράμματος είχε αναλάβει η κοινοπραξία Center for Social Innovation (CSI) και Research and Education of Social Empowerment and Transformation (RESET).
2η φάση του Young Cities: Κοινότητες Αγίου Θεοδώρου, Πάχνας και Ευρύχου
Οι δύο αρμόδιοι φορείς, ΟΝΕΚ και Εθνική Αρχή Στοιχημάτων, λαμβάνοντας υπόψη την ανταπόκριση των νέων, αποφάσισαν την επαναπροκήρυξη του προγράμματος επιλέγοντας την επέκτασή του σε τρεις ορεινές Κοινότητες. Οι Κοινότητες που θα συμμετέχουν στη δεύτερη φάση του προγράμματος είναι η Κοινότητα Αγίου Θεοδώρου στην επαρχία Λάρνακας, η Κοινότητα Πάχνας στην επαρχία Λεμεσού και η Κοινότητα Ευρύχου στην Επαρχία Λευκωσίας.
Τα αποτελέσματα από την υλοποίηση του προγράμματος μέχρι σήμερα ήταν πολύ θετικά σε όλα τα επίπεδα και οι δύο εμπλεκόμενοι οργανισμοί ευελπιστούν ότι η δεύτερη φάση του προγράμματος θα έχει ανάλογη επιτυχία με την πρώτη.